ادبیات نوشته شده به زبان ایتالیایی همگی متعلق به قرن سیزدهم به بعد هستند. قبل از این زمان زبان ادبیات، لاتین بود که برای نوشتن آثار تاریخی ، افسانه های حماسی، اشعار مذهبی و تاریخی، زندگی قدیسین و آثار آموزشی و علمی بکار می‌رفت. علاوه بر نوشته های لاتین، تعدادی از شاعران ایتالیایی به زبان فرانسه شعر می‌سرودند که اغلب اشعار از منابع خارجی الگو گرفته بود.
لاتین در واقع زبانی بود که امپراتوری روم به مردم سرزمینهای تحت سلطه اش تحمیل کرده بود، اما مردم با سرباز زدن از پذیرش آن موجبات رواج زبانی محاوره ای، ساده و کم قاعده را در ایالت‌های مختلف فراهم کردند که پس از، از هم پاشیده شدن حکومت مرکزی روم، این زبان لاتین عامیه به صورت‌های مختلف تغییر شکل داد که به دو گروه شرقی و غربی تقسیم می‌شود. زبانهای رومانیایی و ایتالیایی از جمله زبانهای شرقی و زبان فرانسوی نیز از گروه زبانهای غربی محسوب می‌شود.
در زمان حکومت فدریک دوم و پسرش مانفرد (خاندان آلمانی تبارهوهنستافن) ، نوشتن اشعار به زبان ایتالیایی در سیسیل رونق گرفت که سرآمد آنها اشعار جیاکومو پگلیس (۱) بود. پس از فروپاشی این خاندان در سال ۱۲۵۴ مرکز شعر و شاعریبه به جودیتون آرتزو (۲) در شهر آرتزو(۳) و گوئیدو گنی چلی (۴) در شهر بولوینا(۵) منتقل شد. گنی چلی بجای سرون اشعار عاشقانه در وصف زنان به سرودن اشعار معنوی در وصف زیبایی الهی پرداخت. آثار دانته آلیگیری (۶) شاعر و نویسنده نامدار ایتالیا تاثیر پذیری زیادی از این اشعار دارد. زندگی نو (۷) و کمدی الهی (۸) از مشهورترین آثار دانته میباشد که وی متاثر از یک عشق آسمانی به دختری به نام بئاتریس(۹) آنها را تالیف کرده است. در کتاب لاتین او با نام گویش مشترک (۱۰) برای اولین بار مفاهیم حکومت جهانی و سازمان ملل مطرح می‌شود.
گوئیدو کاوالنتی (۱۱) و جینو پیستوایا (۱۲) نیز از دیگر غزل سرایان معروف ایتالیایی بودند که مانند دانته، متاثر از سبک گنی چلی بودند.
شروع عصر رنسانس (۱۳) در اواخر قرن چهاردهم، موجب توسعه اقتصادی، سیاسی و پیشرفت فرهنگی زیادی در ایتالیا شد و از این زمان بود که کتاب های صرف و نحو ایتالیایی تالیف شد و در کنار ترقی زبان ایتالیایی، از رونق زبان لاتین کاسته شد. فرانچسکو پترارکا (۱۴) معروف به پترارک (۱۵) یکی از مشهورترین شاعران و نویسندگان این دوره است که به زبان لاتین و ایتالیایی آثار مهمی تالیف کرده است. یکی از مشهور ترین کارهای وی جمع آوری اشعار ایتالیایی بود که به نام کتاب شعر (۱۶) منتشرشد و با نام غزلیات پتراک به انگلیسی ترجمه شده است.
جیوانی بوکاچو (۱۷) یکی از بزرگترین نویسندگان ایتالیایی است که در ده سالگی از پاریس برای تحصیل به ناپل ایتالیا فرستاده می‌شود. آثار او عمیقا تحت تاثیر پترارک است. معروفترین کار وی مجموعه صد داستان به نام دکامرون (۱۸) است. این کتاب شامل حکایت‌هایی است که هفت مرد و سه زن که از ترس طاعون به یک ویلا دور افتاده پناه برده اند، در مدت ده روز تعریف می‌کنند. و توسط پیر پائولو پازولینی به فیلم درآمده است.
زبان ایتالیا در نواحی مختلف، با گویش های مختلفی ادا می‌شد، دانته، پترارک و بوکاچیو اولین نویسنگانی بودند که در آثار خود از گویش توسکانی که در شهرهای شمالی ایتالیا تلفظ می‌شد، استفاده کردند و در تثبیت این نوع گویش به عنوان گویش برتر و مبنای زبان امروزی ایتالیا تاثیر زیادی داشتند.
آنجلو پولیزیانو (۱۹) معروف به پولیشن (۲۰) یکی از شاعران به نام توسکان در قرن پانزدهم است که نمایشنامه نظم او با نام ارفه (۲۱) یکی از اولین کارهای مهم درام ایتالیا محسوب می‌شود. پولیشن همچنین به جهت تالیف مقاله های تحقیقی و ترجمه متون یونانی، معروف است.
از ادیبان مهم قرن شانزده ایتالیا میتوان به افراد زیر اشاره کرد:
– لودویکو آریستو (۲۲) با کتاب اورلاندو دیوانه (۲۳)
– مورخ و فیلسوف معروف نیکولو ماکیاولی (۲۴) با کتاب شهریار (۲۵) که سرمشق ستمگران زیادی از جمله هیتلر و ناپلئون قرار گرفت.
– دوست نزدیک ماکیاولی فرانچسکو گوئیکیاردنی (۲۶) با کتاب تاریخ ایتالیا (۲۷)
– متئو باندلو (۲۸) با سری چهار جلدی داستان‌های کوتاهی به نام افسانه (۲۹) که الگوی آثار نویسندگان بسیاری از جمله رمئو و ژولیت شکسپیر گردید.
– تورکواتو تاسو (۳۰) با کتاب اورشلیم نجات یافته (۳۱) که شرح رهایی بیت المقدس از دست مسلمین است.
– جوردانو برونو (۳۲) که نوشته های او علیه اشرافیت و استبداد از طرف کلیسا ممنوع شد. و در سال ۱۶۰۰ به جرم ارتداد در آتش سوزانده شد.
در قرن هفدهم ایتالیا تحت نفوذ اسپانیا قرار می‌گیرد و به علت کنترل شدید و تفتیش عقاید، فرصتی برای ظهور عالم وادیب جدیدی به وجود نمی‌آید تا اینکه در قرن هجدهم دوباره نویسندگان بزرگی از جمله ویتوریو آل‌فیری (۳۳) با نمایشنامه معروف آنتیگون (۳۴) پدیدار می‌شوند.
– جیاکومو لئوپاردی (۳۵) بزرگترین شاعر قرن نوزدهم ایتالیا محسوب می‌شود و کتاب فلسفی اپرای اخلاقی (۳۶) از مهمترین آثارش میباشد.
– از جوزه کاردوچی (۳۷) به عنوان اولین کسی که مدال ادبی نوبل را در سال ۱۹۰۶ نصیب ایتالیا نمود،میتوان یاد کرد.
– کتاب ماجراهای پینوکیو (۳۸) اثر معرف کارلو کلودی (۳۹) برای کودکان از دیگر آثار بسیار مشهور این دوره است.
آثار ادبی ایتالیا در قرن بیستم بسیار تاثیر گرفته از سال های تحت نفوذ فاشیسم به رهبری بنیتو موسولینی (۴۰) میباشد. در این مورد میتوان به گابریله دانون زیو(۴۱) اشاره نمود. نویسنده، شاعر و نمایشنامه نویس که قابلیت های وی در ترجمه احساسات به زبان معمولی انکار ناپذیر است.
از دیگر نویسندگان مطرح عصر معاصر ایتالیا میتوان به افراد زیر اشاره کرد:
– اتور اشمیتز (۴۲) خالق آثاری چون پیری (۴۳) و اعترافات زنو (۴۴) بر اساس تحلیلهای زیگموند فروید.
– گرازیا دلدا (۴۵) با کتاب معروف مادر (۴۶)
– بندتو کروچ (۴۷) متفکر معروف قرن بیستم ایتالیا با کتاب معروف چهار جلدیش به نام فلسفه ارواح (۴۸)
– ترانکولی دوم با کتب مشهوری چون فونتامارا(۵۰) و نان و شراب(۵۱)
– جوزفه اونگارتی (۵۲) با کتاب هایی همچون شادی طرد شده (۵۳) و احساس زمان (۵۴)
– سالواتوره کاسیمودو (۵۵) شاعر معاصر ایتالیای است که در سال ۱۹۵۹ جایزه ادبی نوبل را دریافت کرده است.
– کارلو لوی (۵۶) با اثر پرفروشی همچون مسیح در ابولی متوقف شد (۵۷)
– آلبرتو موراویا (۵۸) و خالق آثاری چون دو زن (۵۹) که سوفیا لورن هنرپیشه معروف ایتالیای با بازی در برگردان فیلم آن موفق به دریافت اولین جایزه اسکار برای هنرپیشه خارجی زبان می‌گردد.
– داریو فو (۶۰) معروف ترین نمایشنامه نویس ایتالیایی است که جایزه ادبیات نوبل در سال ۱۹۹۷ را نصیب خود کرده است.اسرار کمدی (۶۱) و مرگ ناگهانی یک آنارشیست (۶۲) از جمله معروفترین آثار وی میباشد.
– امبرتو اکو (۶۳) که با اولین رمانش با نام به نام رز (۶۴) به شهرت رسید.
______________________________________________________________
۱- Giacomo Pugliese 1230 – 1250
۲- Guittone d’Arezzo
۳- Arezzo
۴- Guido Guinizelli
۵- Bologna
۶- Dante Alighieri
۷- La vita nuova 1292
۸- La divina commedia 1320
۹- Beatrice
۱۰- De Vulgari Eloquentia 1304
۱۱- Guido Cavalcanti
۱۲- Cino da Pistoia
۱۳- Renaissance (یک سری حرکتهای ادبی و هنری در قرون ۱۴ الی ۱۶ که از ایتالیا شروع شد و به دیگر کشورهای اروپایی سرایت کرد.)
۱۴- Francesco Petrarca 1304-1374
۱۵- Petrarch
۱۶- Canzoniere
۱۷- Giovanni Boccaccio 1313-75
۱۸- Il Decamerone1348-1353 (ده روز کار)
۱۹- Angelo Poliziano 1454-1494
۲۰- Politian
۲۱- Orfeo 1480 (ارفیوس موسیقی دادن و شاعر افسانه های یونان)
۲۲- Ludovico Ariosto 1474-1533
۲۳- Orlando Furioso 1516
۲۴- Niccolò Machiavelli 1469-1527
۲۵- Il principe 1532
۲۶- Francesco Guicciardini 1483-1540
۲۷- La storia d’Italia 1561-64
۲۸- Matteo Bandello 1485-1561
۲۹- the Novelle 1554-73
۳۰- Torquato Tasso 1544-95
۳۱- Gerusalemme liberate 1575
۳۲- Giordano Bruno 1548?-1600
۳۳- Vittorio Alfieri 1749-1803
۳۴- Antigone 1786
۳۵- Giacomo Leopardi 1798-1837
۳۶- Operette morali 1827
۳۷- Giosuè Carducci 1835-1907
۳۸- Le avventure di Pinocchio 1833
۳۹- Carlo Lorenzini معروف به Carlo Collodi
۴۰- Benito Mussolini 1883-1945
۴۱- Gabriele D’Annunzio 1863-1938
۴۲- Ettore Schmitz با نام مستعار Italo Svevo
۴۳- Senilità
۴۴- La coscienza di Zeno
۴۵- Grazia Deledda
۴۶- La madre
۴۷- Benedetto Croce
۴۸- Filosofia come scienza dello spirito
۴۹- Secondo Tranquilli با نام مستعار Ignazio Silone
۵۰- Fontamara 1933
۵۱- Pane e vino 1937
۵۲- Giuseppe Ungaretti
۵۳- Allegria di naufragi
۵۴- Sentimento del tempo
۵۵- Salvatore Quasimodo
۵۶- Carlo Levi
۵۷- Cristo si è fermato a Eboli
۵۸- Alberto Pincherle با نام مستعار Alberto Moravia
۵۹- La ciociara
۶۰- Dario Fo
۶۱- Mistero buffo
۶۲- Morte accidentale di un anarchico
۶۳- Umberto Eco
۶۴- Il nome della rosa
سلام مطالب سایتتون حرف نداره استفاده کردیم.واقعا ازتون ممنونم دوست عزیز