پایه واساس هر زبونی فعل‌هاش هستند. در واقع اگه نتونید به دستور زبان فعل‌ها مسلط بشید، هیچ وقت نمی‌تونید اون زبون رو به خوبی یاد بگیرید. از امروز سری مطالبی رو در مورد « افعال در زبان ایتالیایی » شروع می‌کنم تا به کمکش بتونید بیشتر از پیش به این زبان مسلط بشید.

1. افعال با قاعده :

قبلا با افعال با قاعده آشنا شدید. اونجا گفتیم که مصدر افعال با قاعده تو زبون ایتالیایی به سه صورت ختم میشه: -are, -ere, -ire

گوش کردن

sentire

ترسیدن

temere

عشق ورزیدن

amare

این جور فعل‌ها با حذف -are, -ere, -ire و اضافه کردن حروف مناسبی برای هر شخص صرف میشن. هرچند یه استثنائاتی هم وجود داره که بهش اشاره نکردیم اما چون ساده است و منطقی، خودتون به مرور متوجه میشید. مثلا برای افعالی که با care (Cercare, Caricare) و  gare (litigare, legare)  تموم میشن، برای تغییر نکردن تلفظ یه h به انتهای ریشه فعل اضافه میشه:

legare

cercare

tu leghi

tu cerchi

noi leghiamo

noi cerchiamo

io legherò

io cercherò

 

با توجه به این موضوع میریم سراغ افعال بی قاعده:

2.افعال بی قاعده:

– بسیاری از افعال مهم و رایج بی قاعده هستند. افعال بی قاعده ای که به –are ختم میشن فقط سه تا هستند:

Andare رفتن
Dare دادن
Stare ماندن

توجه! فعل Fare از facere مشتق شده. به همین علت جزو فعل هاییه که به –ere ختم شدن.

حالا اول بیایید فعل‌های Dare‌ و Stare رو صرف کنیم:

Dare (دادن)

Stare (ماندن)

do

sto

dai

stai

sta

diamo

stiamo

date

state

danno

stanno

فعل Stare تو اصلاحات زیادی به کار میره و بر حسب اینکه با چه قید و یا صفتی همراه بشه معانی مختلفی پیدا می‌کنه:

stare attento/a/i/e

توجه کردن
stare bene/male خوب بودن / بد بودن
stare zitto/a/i/e ساکت بودن
stare fresco اشتباه کردن (یا شوخی کردن با کسی)
stare fuori بیرون بودن
starsene da parte کنار ایستادن و کنار بودن
stare su بالا موندن
stare a cuore در قلب بودن (مهم بودن)
stare con زندگی کردن با
stare in piedi ایستادن
stare in guardia نگهبان کسی بودن

Ciao, zio, come stai?

سلام عمو، چطوری؟
Sto bene, grazie. خوبم، ممنون.
Molti studenti non stanno attenti. بیشتر دانش آموزان توجه نمی‌کنند.

حالا میریم سراغ فعل Andare:

andare (رفتن)

vado

vai

va

andiamo

andate

vanno

اگه بعد از فعل andare فعل دیگه ای بیاد (رقصیدن، خوردن، …) فعل دوم به شکل مصدر میاد و اولش هم یه a اضافه میشه. این موضوع حتی موقعی که بین andare و اون فعل فاصله ای هم باشه، صادقه:

Quando andiamo a ballare?

Chi va in Italia a studiare?   

کی میریم برقصیم؟
کی میاد ایتالیا درس بخونه؟

اگه بخوایم مفهوم نقل و انتقال رو برسونیم به جای a باید از in استفاده کنیم:

andare in aeroplano

پرواز کردن
andare in bicicletta سوار دوچرخه شدن
andare in treno با ترن رفتن
andare in automobile (in macchina) رانندگی کردن، با ماشین رفتن

اما:

andare a piedi   قدم زدن

نکته آخر اینکه به عنوان یه قاعده کلی به خاطر داشته باشید، که اگه بعد از andare‌ اسم کشور باشه، از in، اما اگه اسم شهر باشه از a استفاده می‌کنیم.

Vado in Italia, a Romaمن به ایتالیا میرم، به رم

تو قسمت بعدی بحث، افعال بی قاعده رو ادامه خواهیم داد…